Eski bir 32-bit PC’niz mi var ve bu makineye yeni bir soluk mu getirmek istiyorsunuz? Modern Linux dağıtımları, 64-bit mimariye geçişle birlikte 32-bit desteğini büyük ölçüde terk etmiş olsalar da eski donanımları hayata döndürmek için halen harika seçenekler mevcut.
Haziran 2025 itibarıyla 32-bit x86 sistemleri hâlâ destekleyen beş Linux dağıtımına göz atıyoruz. Bu rehberimizde, mevcut dağıtımları detaylıca ele alarak eski bilgisayarınızı yeniden kullanmanın keyfini çıkarmanız için yapmanız gerekenlere değiniyoruz. İşte mutlaka göz atmanız gereken 32-bit destekli Linux dağıtımları:
1. Debian: Eski Donanımlar İçin Güvenilir Dağıtım
Debian, Linux dünyasının en köklü ve istikrarlı dağıtımlarından biri olarak 32-bit PC’ler için hâlâ sağlam bir çözüm sunuyor. “i386” mimarisine olan desteğiyle bu dağıtım, hem masaüstü hem de sunucu kullanımı için ideal bir seçenek. Çeşitli masaüstü ortamları (GNOME, Cinnamon, XFCE, KDE) sunularak donanım kapasitenize göre özelleştirme imkanı veriliyor. Stabiliteye önem verenler için tasarlanmış bu sistem, uzun süreli kullanım için güvenilir bir temel oluşturuyor ancak paket güncellemelerinin yavaş olması, bazı kullanıcılar için dezavantaj yaratabiliyor. Daha hızlı güncellemeler için Debian Unstable sürümünü tercih edebilirsiniz.
Kurulum süreci, yeni başlayanlar için biraz karmaşık gelebilir; bu aşamada kapsamlı rehberlere göz atmak faydalı olabilir. Dağıtımı resmi indirme sayfasından “32-bit PC DVD-1 iso” veya “32-bit PC netinst iso” seçenekleriyle indirebilirsiniz. DVD imaj dosyası birçok paketi içerirken ağ kurulum dosyası daha küçük bir USB ile işinizi görebilir. Kurulumdan sonra paket güncellemelerini yapmak, sistemin güncel ve güvenli kalmasını sağlıyor. Eski bir PC’niz varsa ve uzun vadeli bir çözüm arıyorsanız Debian, tam ihtiyacınız olan dağıtım.
2. Linux Mint Debian Edition (LMDE): Windows Kullanıcıları için Uygun Bir Geçiş
Linux Mint’in popülerliği herkesin malumu ancak ana sürümler Ubuntu’ya dayalı olduğu için 32-bit desteği sunmuyor. Neyse ki, Linux Mint Debian Edition (LMDE) bu açığı kapatıyor. Debian tabanlı bu alternatif, 32-bit sistemlerde sorunsuz çalışıyor ve Windows kullanıcılarına tanıdık bir deneyim sunuyor. Cinnamon masaüstü ortamı, görev çubuğu ve uygulama başlatıcısıyla Windows’a benzer bir arayüz sağlanıyor, bu da geçiş sürecini kolaylaştırıyor. GNOME tabanlı uygulamalar ve Mint topluluğunun özel araçlarıyla kutudan çıkmaya hazır bir sistem sunuluyor.
Dahili Yazılım Yöneticisi ile yeni uygulamalar ve oyunlar kolayca kurulabiliyor. 32-bit sürümünü Mint’in resmi sitesinden indirirken 64-bit ile karıştırmamaya dikkat edin çünkü doğru ISO’yu seçmek önemli. Performans, özellikle düşük donanımlı sistemlerde tatmin edici ve dağıtım, 512 MB RAM ile bile çalışabiliyor. Ancak kurulum süreci biraz zaman aldığı için sabırlı olmak gerekiyor. Windows’tan Linux’a geçmeyi düşünenler için LMDE, pratik ve kullanıcı dostu bir seçenek.
3. MX Linux: Hafif ve İşlevsel Bir Çözüm
MX Linux, antiX ve eski MEPIS topluluklarının iş birliğiyle ortaya çıkan, Debian tabanlı bir dağıtım olarak 32-bit sistemler için güçlü bir alternatif sunuyor. XFCE masaüstü ortamı sayesinde hafif ama işlevsel bir deneyim sunulurken MX Tools gibi özel araçlar da sistem yönetimini kolaylaştırıyor. Dahili ofis (LibreOffice), PDF okuyucu ve medya oynatıcı gibi uygulamalarla birlikte gelen bu dağıtım, 32-bit donanımlarda bile akıcı bir performans vadediyor.
MX Linux’un kurulumu oldukça basit ve her ne kadar 1 GB RAM ile çalışabiliyor olsa da 2 GB RAM öneriliyor. Dağıtımın özelleştirme seçenekleri de geniş; APT, Flathub veya Snap gibi kanallardan ek paketler eklenebiliyor. Eski bilgisayarları canlandırmak için hem stabil hem de kullanıcı dostu bir seçenek arıyorsanız MX Linux tam size göre. Hafifliği ve işlevselliğiyle bu dağıtım, 32-bit sistemler için ideal.
4. Raspberry Pi Desktop: Minimalist ve Esnek
Raspberry Pi Desktop, genellikle Raspberry Pi cihazlar için bilinse de 32-bit PC’ler için de etkili bir alternatif sunuyor. Bu dağıtım, Raspberry Pi OS’in bir uzantısı olarak 32-bit sistemlerde çalışabiliyor ve ağ kurulum (netinst) seçeneğiyle küçük bir ayak izi bırakıyor. Geliştiriciler, mevcut dağıtımın güvenlik güncellemelerini Ağustos 2026’ya kadar almaya devam edeceğini açıkladı.
Kurulum sırasında canlı masaüstü ortamı, bazı kullanıcılar için sorun yaratabileceğinden tam kurulum yaparak sistemi daha stabil hale getirmeniz öneriliyor. Bu işlem biraz ek çaba gerektirse de kurulum bittikten sonra paket güncellemelerini yaparak hem güvenliği hem de performansı artırabilirsiniz. 512 MB RAM ile bile çalışabilen bu sistem, sade bir arayüz ve esnek bir yapı sunuyor.
5. Alpine Linux: Minimalist Bir Performans Arayanlara
Alpine Linux, geleneksel bir masaüstü dağıtımı olmaktan çok, minimal bir işletim sistemi olarak öne çıkıyor. Varsayılan olarak grafik arayüzü sunulmuyor; bu da onu çoğu kullanıcı için zor bir seçenek haline getiriyor. Ancak 32-bit PC’ler için hâlâ destek sunuluyor.
Kurulum, temel bir sistem bilgisi gerektiriyor ve grafik arayüzü eklemek için ek paketler yüklemek gerekiyor. 256 MB RAM ile çalışabilen Alpine, son derece hafif bir yapıya sahip ve bu sayede eski donanımlarda bile akıcı bir performans elde edebiliyorsunuz. Özetle bu dağıtım, temel ve orta düzeyde bir Linux bilgisine sahipseniz en mükemmel çözümlerden biri olsa da yeni başlayanlar için pek önerilmiyor.
32-Bit Desteği Neden Halen Önemli?
Modern dağıtımlar (Ubuntu, Fedora, Arch Linux), 2019’da 32-bit desteğini bırakmış olsalar da Debian tabanlı bu dağıtımlar, 32-bit destekli eski makineleri hayata döndürüyor. Ancak bazı popüler uygulamalar (Google Chrome, Home Assistant), 32-bit desteğini bıraktığından temel uygulamalar ve Firefox gibi tarayıcılarla yetinmek gerekebilir. Eski bir makineyi yazıcı sunucusu, medya merkezi veya basit bir iş istasyonu olarak kullanmak için bu dağıtımlara göz atabilirsiniz.
Kurulum ve Kullanım İpuçları
Her dağıtımın resmi sitesinden 32-bit ISO dosyalarını indirin ve USB’ye yazdırarak kurulum yapın. Donanım özelliklerinizi (RAM, CPU, depolama) kontrol edin ve minimum gereksinimler karşılanmazsa performansın düşük olabileceğini unutmayın. Kurulumdan sonra güncellemeleri düzenli yapın ve gereksiz uygulamaları kaldırarak sistemi hafif tutun.
Sonuç olarak bahsi geçen beş Linux dağıtımı, eski 32-bit PC’lerinizi yeniden kullanmanın en iyi yollarını sunuyor. Debian’ın sağlamlığı, LMDE’nin tanıdıklığı, MX Linux’un işlevselliği, Raspberry Pi Desktop’ın minimalizmi ve Alpine’ın hafifliğiyle her ihtiyaca uygun bir çözüm bulabilirsiniz.
Kaynak: www.howtogeek.com
