Microsoft, Windows 11’in temiz kurulumu için şu anda başvurduğumuz NTFS yerine modern ReFS dosya biçimini kullanan Insider yapılarını test ediyor. Desteklenen bir Windows sürümünü yükleyip bölge, dil ve lisans anahtarınızı girdiğiniz “kurulum” ekranına ulaştığınız zaman, artık ReFS biçimini seçebileceksiniz. Microsoft’un yeni sürüm notlarında bu açıkça belirtilmese de, X kullanıcısı PhantomofEarth yeni seçeneği fark etti.
Peki ReFS Dosya Sistemi Ne İşe Yarar?
Kısaca bahsetmemiz gerekirse ReFS, veri bozulmasına karşı dirençli bir dosya sistemi. ReFS “Resilient File System” adlı bu sistem, Esnek Dosya Sistemi anlamına geliyor. ReFS ilk olarak Windows 8’de ikincil sürücüler için kullanılmıştı; ancak ön yüklenebilir bir Windows sürücüsünün parçası olarak mevcut değildi. Bu durum ise artık değişecek gibi görünüyor.
Yeni dosya sistemi, veri bozulmasına karşı koruma, gelişmiş iş yükü performansı ve büyük hacimlerde ölçeklenebilirlik de dahil olmak üzere “NT Dosya Sistemi” (NTFS) ile ilgili sorunları çözmeyi vadediyor.
ReFS ile biçimlendirilmiş bir sürücü, dosyaları okuduğunda veya yazdığında doğruluğundan emin olmak için sağlama toplamını inceler. Buradaki amaç, sürücünüzdeki hataları gerçek zamanlı olarak tespit etmek. ReFS ile Windows, dosyaların alternatif veri kopyalarını ayrı bir sürücüye kopyalayarak veri bozulmasını tespit edebilir ve mevcut sorunları onarabilir. Veri bozulmasını kontrol etmenin yanı sıra, otomatik bir veri bütünlüğü tarayıcısı bozulmayı düzeltebilir. Dolayısıyla ReFS, verilerinizi NTFS’den daha proaktif bir şekilde koruyan otomatik düzeltmeli bir dosya sistemi. ReFS ile biçimlendirilmiş bir sürücü, chkdsk aracı gibi disk kontrol yardımcı programlarını kullanılmaz hâle getirebilir.
ReFS, NTFS’nin Yerini Alabilir mi?
Bu aslında başlıkta da belirttiğimiz gibi oldukça mümkün. Ancak her sistemin olduğu gibi ReFS’nin de kendine has dezavantajları var. NTFS yaygın olarak kullanılan bir dosya sistemi ve Windows sistemleri için standart hâline gelmiş durumda. Öte yandan NTFS’nin daha büyük birim boyutları, kararlılık, BitLocker şifreleme ve çıkarılabilir sürücü desteği gibi birçok avantajı var.
Buna karşılık ReFS yaygın olarak kullanılamıyor, önyükleme medyasını desteklemiyor (Windows’a önyükleme yapamıyorsunuz), dosya sistemi sıkıştırması mevcut değil ve depolama tamamen kararlı vaziyette değil. Ayrıca bir ReFS birimine NTFS ile biçimlendirilmiş diğer işletim sistemleri tarafından erişilebileceğini de belirtmemiz gerek. Eski işletim sistemi uyumluluk sorunlarının olabileceği de cabası. Öte yandan, bu sistem ile bazı uygulamalarda uyumsuzluklar yaşanması da muhtemel.
NTFS Daha Çok Tercih Edilse de Bu Durum Değişebilir
Şimdilik NTFS dosya formatı, Windows yüklenirken standart seçenek olduğu için mevcut yerini koruyor. Yeni bir bilgisayar satın aldığınızda, işletim sisteminiz NTFS olarak biçimlendirilir ve genellikle BitLocker seçeneğini de varsayılan hâlde görürsünüz. ReFS, verileri büyük kapasiteli sürücülerden daha verimli bir şekilde işleyebilse de şimdilik NTFS’yi kullanmak daha mantıklı olabilir.
Aslında, yerel sürücüler için modern ReFS dosya biçimi şu anda test ediliyor ve bu sistem yalnızca belirli Windows sürümlerinde mevcut. Bu sisteme de yalnızca ilk kurulum esnasında bir ISO veya USB sürücüden temiz bir Windows 11 kurulumu yapmak istediğinizde erişebiliyorsunuz.
Öte yandan bu seçenek mevcut olsa bile henüz önyükleme yapamazsınız. Şimdilik, Windows’u her zamanki gibi bir NTFS bölümüne yüklemeniz ve başlatmanız gerekiyor. Ardından ReFS’i ayrı bir bölüme manuel olarak kurabilirsiniz.
NTFS, FAT dosya sisteminin yerini alarak otuz yılı aşkın bir süredir Windows PC’ler için varsayılan dosya biçimi oldu. Bu sistem dayanıklı ve güvenilir olup, sürekli değişen Windows sürümlerine de uyum sağlayabiliyor. Ancak bu uzun sürenin ardından, bir değişiklik yapmanın zamanı da gelmiş olabilir. NTFS’nin FAT’in yerini alması gibi, ReFS dosya biçimi de modern Windows sistemleri için yeni standart olabilir ve şu an FAT sistemi için sözünü ettiğimiz durumu ilerleyen yıllarda NTFS için de konuşabiliriz.
Şirket ReFS’i test ediyor gibi görünse de, şu anda Windows doğrudan ReFS ile biçimlendirilmiş bir sürücüden önyüklenemiyor. Öte yandan bu, farklı biçimlendirilmiş sürücü havuzları anlamına gelebilecek daha geniş Esnek Depolama yaklaşımının bir parçası gibi görünüyor. 4 TB’lık dizüstü bilgisayarlar, Windows’tan önyükleme yapmak için bir NTFS bölümü ve büyük miktarda veri almak amacıyla kullanılabilecek bir ReFS bölümü ile norm hâline gelebilir.
Ayrıca, bir özelliğin Windows’un beta sürümüne dahil edilmiş olmasının nihai sürümde yer alacağını garanti etmediğini de unutmamak gerekiyor. Öte yandan, ReFS’in varsayılan hâle geleceğine dair büyük bir iddia var. Bu durumun gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini ve ReFS’in NTFS’nin yerini alıp almayacağını ise zaman gösterecek. Şirket şu anda hataları gidermek için test sürecini yönetmekle meşgul.
ReFS, resmî olarak kullanıma sunulana kadar muhtemelen gelecekteki Windows yapılarında yer alacak, belki de yaklaşan 25H2 özellik güncellemesinden hemen sonra. Eğer durum böyle değilse bile, ReFS’in önümüzdeki yıl ya da Windows 12’yle birlikte geleceğini düşünmek pek de yanlış olmaz.
Kaynak: XDA Developers
