Windows işletim sisteminin çeşitli amaçlara yönelik özelleştirilmiş birçok sürümü bulunuyor. Bu yazımızda, Windows’un LTSC ve PRO sürümlerinin ne olduğunu ve aralarındaki farkları inceleyeceğiz.
Windows 10/11 Pro
Resmi Microsoft sayfasında belirtildiği üzere bu sürüm, hibrit çalışma koşulları göz önünde bulundurularak profesyonel iş dünyasının gereksinimlerine yönelik olacak şekilde özelleştirilmiş bir Windows dağıtımı olarak öne çıkıyor.
Pro sürümü, Home sürümünün tüm özelliklerine ek olarak iş ve güvenlik odaklı şu özellikleri içeriyor:
- BitLocker ile disk şifreleme
- Windows Information Protection (WIP) ile kişisel ve kurumsal verileri birbirlerinden ayırarak veri sızıntısı riskini azaltma
- Windows Sandbox ile güvenilmeyen uygulamaları çalıştırmak için izole sanal ortam
- Remo Desktop: Pro sürümü host (sunucu) olarak kullanılabilir; Home sürümü yalnızca client olarak bağlanabilir.
- Azure Active Directory Join ile kurumsal alanlara ve bulut tabanlı ortamlara bağlanabilme
- Gorup Policy Management ile IT yöneticileri için gelişmiş yapılandırma seçenekleri
- Kiosk Mode ile cihazı yalnızca belirli işlevleri yerine getirebilecek şekilde kısıtlama
- Windows Update for Business ile Windows güncellemelerinde daha ileri kontrol olanağı
- Enterprise State Roaming (Azure AD) ile kurum cihazları arasında ayar senkronizasyonu
- İki adet fiziksel işlemci desteği
- Maksimum 2 TB RAM desteği
Bu özelliklerden de anlaşılacağı üzere Windows 10/11 Pro sürümleri; işletmeleri, sistem yöneticilerini, uygulama geliştiricilerini ve şifreleme, sanallaştırma veya uzaktan masaüstü bağlantısı gibi özelliklere ihtiyaç duyan ileri düzey kullanıcıları hedef alıyor.
Amacınız daha çok oyun oynamak, internette gezinmek gibi günlük kullanım (daily computing) ise Windows 10/11 Home sürümü sizin için yeterli olabilir.
Windows LTSC (Long Term Servicing Channel)
Windows 10 Enterprise tabanlı özel bir sürüm olan Windows LTSC (Windows Uzun Vadeli Hizmet Kanalı), yalnızca tek bir işlevi olan kritik cihazlar için özelleştirilmiş bir Windows sürümü.
ATM’ler, medikal cihazlar, kiosk sistemleri ve spesifik endüstriyel makineler gibi tek amaca hizmet eden araçlarda kullanılmak üzere geliştirilen bu sürüm, zorunlu özellik güncelleştirmeleri olmadan, sistem stabilitesine öncelik veriyor.
Windows LTSC, resmi olarak sadece kurumsal müşterilere satılıyor; bireysel kullanıcılara doğrudan satışı bulunmuyor.
LTSC sürümünün başlıca özellikleri:
- Uzun vadeli destek: 5 yıl ana destek + 5 yıl genişletilmiş destek olmak üzere toplamda 10 yıl kritik güvenlik güncellemesi
- Bloatware içermez: Cortana, Microsoft Store, Edge gibi son kullanıcı odaklı uygulamalar LTSC’de bulunmaz.
- Sistem kararlılığı: Sık özellik güncelleştirmeleri sunulmaz; daha çok güvenlik ve hata düzeltmesi güncelleştirmeleri sağlanır.
Bu özellikler kulağa güzel gelebilir. Peki, normal bir kullanıcı olarak LTSC’yi kullanabilir misiniz?
Cevap: Evet, teknik olarak kullanabilirsiniz. Ancak Microsoft, bireysel kullanıcılara LTSC lisansı satmadığı için “resmi” olarak kullanamazsınız.
Windows Sürümleri Arasındaki Temel Farklar
Şimdi gelin, iki sürüm arasındaki farklara bakalım:
- PRO sürümü, sık bir şekilde özellik güncelleştirmeleri ve aylık güvenlik güncelleştirmeleri alır. LTSC sürümü ise 2-3 yılda bir özellik güncellemesi alır ve stabiliteyi ön planda tutar.
- Windows 11 Pro; Microsoft Store, Edge, Cortana, OneDrive gibi hizmet ve uygulamalarla gelirken LTSC sürümü, herhangi bir bloatware içermez.
- Windows 11 Pro, TMP 2.0 ve Secure Boot gerektirirken LTSC sürümünde bu tür kısıtlamalar bulunmayabilir.
- Windows 11 Pro, arka plan servisleri nedeniyle LTSC’nin aksine daha fazla sistem kaynağı tüketir.
- Windows 11 Pro; BitLocker, WIP, Group Policy, Hyper-V, Remote Desktop, Azure AD gibi iş dünyasına yönelik özellikler sunarken LTSC, özellikle de IoT Enterprise LTSC sürümü; Device Guard, Credential Guard, gelişmiş BitLocker gibi daha kapsamlı kilitleme ve güvenlik özellikleri sunabilir.
- Windows 11 Pro, bireysel veya toplu olacak şekilde lisanslanabilirken LTSC’de yalnızca kurumsal lisanslama mümkün.
Sonuç
Bu yazımızda, Windows’un Pro ve LTSC sürümlerinin ne olduğuna, hangi amaçlarla kullanıldıklarına, her birinin özelliklerine ve birbirleri arasındaki farklara göz attık.
Teknik konularda olduğu gibi, burada da kullanım amacı seçimimizi doğrudan etkiler. Örneğin para çektiğiniz ATM’de uzun vadeli destek sunan LTSC Windows kullanılırken, çalıştığınız kuruluşun size sağladığı bilgisayarlarda Windows 10/11 Pro tercih edilebilir.
Teknolojide kusursuz diye bir kavram bulunmaz. Her sistemin birbirilerine göre avantajları ve dezavantajları bulunur. Kullanıcılar da kendi kullanım senaryolarına göre kendileri için en uygun olan teknolojiyi veya çözümü seçerler.
Kaynaklar: Choosing the Right Windows 11 Edition for Enterprise IT, Windows 10 editions, Windows 11 Home vs. Windows 11 Pro
